«اخراج و کوچ اجباری»، یکی از مصادیق جنایات بینالمللی است که در اسناد مختلف حقوق بینالملل کیفری شناسایی و جرمانگاری شده است. این جنایت معمولاً در چارچوب جنایات علیه بشریت، نسلکشی و جنایات جنگی بررسی میشود و شامل انتقال اجباری افراد از محل سکونتشان، بدون رضایت قانونی و برخلاف موازین حقوق بشردوستانه بینالمللی است. در حقوق بینالملل کیفری اختصاصی، این جنایت در اسناد معتبری مثل اساسنامه دیوان کیفری بینالمللی، اساسنامه دادگاههای کیفری بینالمللی برای یوگسلاوی سابق و رواندا، تصریح شده است. در این چارچوب، عنصر مادی این جنایت، شامل اخراج یا جابهجایی اجباری افراد از سرزمینشان از طریق تهدید، خشونت یا سیاستهای قهری است. عنصر معنوی نیز متضمن قصد آگاهانه و عامدانه در ارتکاب این عمل، با علم به آثار مخرب آن بر قربانیان است. در این مقاله، با بهرهگیری از منابع بینالمللی، تعریف، ارکان، مصادیق و رویههای قضایی بینالمللی مرتبط با جنایت اخراج و کوچ اجباری مورد بررسی قرار میگیرد. همچنین رویکرد دیوان کیفری بینالمللی و سایر محاکم بینالمللی نسبت به این جنایت تحلیل شده تا جایگاه و اهمیت آن در نظام کیفری بینالمللی تبیین گردد.