ماهیت و جایگاه اراده در ار کان جرم

نوع مقاله : علمی-تخصصی

نویسنده

آمر گروه پژوهشی حقوق

10.22034/cr7.2024.100529.1028

چکیده

از شرایط لازم برای تحقق پدیدۀ مجرمانه، محقق شدن عناصر و ارکان جرم است. اثبات عنوان مجرمانه از نظر حقوق کیفری، مشروط به وجود عنصر معنوی و یکی از اجزای عنصر معنوی جرم، «اراده» است. البته عده‌ای از حقوق‌دانان، اراده را جزء از رکن مادی می‌دانند که پس از احراز آن، جرم ثابت و انتساب آن به مجرم محرز می‌شود؛ اما برای رسیدن به این مرحله و قابلیت انتساب جرم به مجرم، جایگاه اراده باید مشخص شود که جزء رکن مادی است یا جزء از عنصر معنوی، چنانکه اکثریت حقوق‌دانان قائل به این نظر هستند. در این مقاله جایگاه اراده با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی، در میان اجزای تشکیل دهندۀ عناصر جرم تبیین شده و ثمرۀ این بحث در احراز مسئولیت کیفری ظاهر می‌شود؛ زیرا حقوق کیفری در انتساب رفتار به عامل و مسئول شناختن وی، به دنبال شناخت عاملی است که عامل سببیت از ارادۀ آگاهانه مجرم سرچشمه گرفته باشد. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که اراده جزء رکن معنوی جرم بوده و به جهت انتساب رفتار مجرمانه به مرتکب و مسئول دانستن وی از نظر حقوق کیفری وجود اراده ضروری است.

کلیدواژه‌ها